1. Nguyên nhân và biểu hiện của bệnh CRD
- Tác nhân gây bệnh:
Bệnh hô hấp mãn tính (CRD) trên gia cầm chủ yếu do các loài Mycoplasma gây ra, bao gồm:- Mycoplasma gallisepticum (MG): Gây CRD nặng ở gà thịt, đặc biệt khi kết hợp bội nhiễm E. coli hoặc virus (Marek, IB, ND...).
- Mycoplasma synoviae (MS): Gây viêm hô hấp nhẹ và sưng khớp.
- Mycoplasma meleagridis (MM) và Mycoplasma iowae (MI): Chỉ ảnh hưởng đến gà tây.
- Yếu tố làm bệnh trầm trọng:
- Môi trường nuôi kém: Bụi, khí amoniac, mật độ cao.
- Bội nhiễm với vi khuẩn (E. coli) hoặc virus gây suy giảm miễn dịch.
- Triệu chứng điển hình:
- Dịch rỉ mũi, khó thở (hen), sưng mặt, vảy mỏ.
- Gà đẻ trứng: Giảm tỷ lệ đẻ, chất lượng vỏ trứng kém.
- Bội nhiễm E. coli dẫn đến viêm hô hấp phức hợp (CCRD) với tỷ lệ chết cao, gà còi cọc.
- Con đường lây truyền:
- Truyền dọc qua trứng từ gà mẹ.
- Lây ngang qua dịch tiết hô hấp, phân, nền chuồng.
2. Biện pháp kiểm soát và phòng ngừa CRD
- Quản lý chuồng trại:
- Duy trì nhiệt độ, độ thông thoáng, giảm mật độ nuôi.
- Vệ sinh nền chuồng, hạn chế bụi và khí độc.
- Giống và vaccine:
- Chọn gà con 1 ngày tuổi từ đàn giống âm tính với Mycoplasma.
- Tiêm vaccine cho đàn gà bố mẹ để giảm lây nhiễm sang đàn thịt.
- Sử dụng kháng sinh:
- Các nhóm kháng sinh hiệu quả: Macrolide (Ramphenicol), Tetracycline, Quinolone.
- Áp dụng cho cả đàn bố mẹ và đàn thịt để phòng và điều trị CRD/CCRD.
3. Giải pháp điều trị với DOXYCOL
DOXYCOL – Thuốc đặc trị CRD, hen ghép, E.coli kéo màng
- Thành phần:
- Doxycycline hyclate 50%: Kháng sinh phổ rộng, ức chế vi khuẩn Gram (+) và (-).
- Colistin 500.000.000 UI: Điều trị nhiễm khuẩn đường tiêu hóa và hô hấp.
- Công dụng:
- Đặc trị CRD, viêm phổi, hen ghép, E.coli kéo màng, tụ huyết trùng.
- Hiệu quả trên heo: Trị tiêu chảy do Salmonella, viêm teo mũi truyền nhiễm.
- Cách dùng:
- Pha vào nước uống hoặc trộn vào thức ăn.
- Liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Hình 1: Màng mủ, viêm nội tạng bội nhiễm E.coli (CCRD).
Hình 2: Viêm túi khí do Mycoplasma gallisepticum
Kết luận:
- CRD không gây chết hàng loạt nhưng dễ dẫn đến CCRD nguy hiểm khi bội nhiễm. Kết hợp quản lý chuồng trại, vaccine và kháng sinh (như DOXYCOL) là chiến lược tối ưu để kiểm soát bệnh.